Klimaatdromers: samen met jou onderzoeken we klimaatobstructie en oplossingen

In 2020 onthulde Platform Authentieke Journalistiek de geldstromen van Nederlandse olie-, staal- en chemiebedrijven richting Frits Böttcher. Deze voormalige scheikundeprofessor ontpopte zich in de jaren negentig als een uitgesproken ontkenner van klimaatverandering en verzette zich tegen wat hij zag als een “heksenjacht” op CO2. “Ik slaagde erin de wetenschappelijke oppositie tegen de CO2-hetze te coördineren”, zo schreef hij in 1996 in een brief aan een lobbygroep voor olieraffinaderijen. Zijn persoonlijk archief bevatte het bewijs dat hij tussen 1990 en 1998 financiering ontving van ongeveer vijfentwintig bedrijven, waaronder Shell, DSM, Hoogovens (nu Tata Steel) en AkzoNobel.

De inspanningen van Böttcher zijn een voorbeeld van wat onderzoekers nu “klimaatobstructie” noemen. Het zijn alle manieren waarop verschillende spelers in de samenleving zinvolle klimaatactie blokkeren of vertragen, bijvoorbeeld door gerichte lobbypraktijken, of door greenwashing, of regelrechte desinformatiecampagnes.

Dit is niet iets van vroeger, maar vandaag nog springlevend. Terwijl klimaatverandering steeds hoger op de agenda van regeringen over de hele wereld belandde, blijven bedrijven, organisaties en individuen zich fel verzetten tegen effectief klimaatbeleid. Van de Nederlandse klimaatsceptische organisatie Clintel, dat onlangs haar vijfjarig jubileum vierde (zie ons verslag hier), tot oliebedrijf Shell wiens winsten in afgelopen jaren nog steeds naar klimaatsceptische organisaties bleven stromen (zie deze onthulling door DeSmog hier).

En terwijl sceptici oude drogredenen blijven herhalen, zoals dat CO2 goed is voor planten, circuleren er inmiddels ook allerlei nieuwe verhalen online die klimaatbeleid in twijfel trekken: van het idee dat klimaatverandering wel bestaat maar niet schadelijk is, tot het argument dat klimaatbeleid er vooral op is gericht om overheidscontrole over burgers te vergroten.

Ondertussen blijven fossiele energiebedrijven zich groener voordoen dan ze werkelijk zijn (greenwashing), bestaan er zorgen over de draaideur tussen oliebedrijven en politiek, en lijken grote bedrijven klimaatbeleid ook met juridische wapens te bestrijden.

Daarom lanceren wij dit dossier: Klimaatdromers. We onderzoeken en verklaren verschillende vormen van klimaatobstructie in Nederland en daarbuiten, de gevolgen ervan en de mogelijke oplossingen.

Wat is het plan?

In dit onderzoek maken we gebruik van de onderzoeksmethoden die Platform Authentieke Journalistiek in de loop der jaren heeft ontwikkeld. Het doorzoeken van archiefmateriaal, zowel online als offline, het interviewen van experts, beleidsmakers en klokkenluiders, het indienen van Wob-verzoeken, of het analyseren van openbaar beschikbare gegevens uit financiële rapporten of sociale media.

We werken daarbij samen met mediapartners en onderzoekers binnen ons netwerk, inclusief het onlangs opgerichte Climate Obstruction NL: een Nederlands netwerk waarbinnen onderzoekers uit de wetenschap, journalistiek en ngo-sector kennis delen over klimaatobstructie (ons eigen Klimaatdromers-teamlid Alexander Beunder is tevens mede-initiatiefnemer en onbezoldigd lid van dit netwerk).

We publiceren onze grootste resultaten, zoals voorheen, via andere media.

Deze keer doen we echter ook iets extra’s: we informeren jullie, onze volgers, over de voortgang van ons onderzoek en nodigen je uit om mee te denken over de koers. Via onze nieuwsbrief, korte artikelen, podcasts of video’s op onze website, live events of andere opties waar we nog niet aan gedacht hebben, houden we je zoveel mogelijk op de hoogte over de voortgang van ons onderzoek.

Zo delen we meer details dan je van ons gewend bent en hopen we jullie betrokkenheid bij ons onderzoek te vergroten, vanuit de verwachting dat dit de kwaliteit van ons werk alleen maar kan verbeteren.

Kortom: doe mee!

Heb je ideeën, tips of persoonlijke ervaringen die je wilt delen in verband met klimaatobstructie? Stuur ons een bericht via onderstaand formulier.

Wil je op de hoogte blijven van het Klimaatdromers dossier? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, volg ons op social media (zie de nieuwsbrief en social media knoppen onderaan onze website) en volg de updates over dit dossier via deze pagina: authentiekejournalistiek.org/klimaatdromers.

Draag bij aan dit en ander onderzoek van ons, via een eenmalige of maandelijkse donatie aan Stichting Platform Authentieke Journalistiek, een ANBI stichting.

Het Klimaatdromers team